In deze aflevering
Het is een populaire boodschap in de ademwereld, doe tape op je mond en het gaat beter met je. Je ziet allerlei foto’s van mensen met tape op de mond, zoals zelfs een beroemde tennisster die zich ermee liet fotograferen. Maar klopt deze claim wel?
Het was een van die maatregelen die ik als Buteyko therapeut aan mensen most zien te verkopen, dat je voor het slapen tape op de mond moet doen voor een betere ademhaling. Ik kan je verzekeren dat dat vaak op weerstand stuitte. En terecht. Want wie gaat er nu zijn mond dicht tapen als hij gaat slapen?

Meer weten? Lees ‘Ademhaling als medicijn’
♥ Over hoe de ademhaling werkt, gebaseerd op het wetenschappelijk onderzoek van de arts K. Buteyko
♥ Hoe stress onze ademhaling beïnvloed en wat dit betekent voor onze gezondheid
♥ Ademhaling en stress in relatie tot diverse aandoeningen. En meer…
Test je ademhaling
Vragen?
Bel Marc Scheffer 06-17019068
Buteyko ademtherapeut met medische basiskennis, Epiphora trainer, Mindfulness trainer
Welkom bij deze aflevering van de podcast ademwijzer.nl Ik ben Marc Scheffer, ik bestudeer sinds 2010 ademhaling en stress en in deze aflevering wil ik ademhaling en plezier bij het sporten belichten.
Om te beginnen wil ik benadrukken dat bewegen van levensbelang is. Zonder beweging kunnen onze botten niet gezond blijven, onze spieren zullen verslappen en ook andere functies gaan achteruit zoals bijvoorbeeld de afvoer van afvalstoffen. Dat komt omdat ons lymfestelsel geen eigen pomp heeft, zoals het hart dat het bloed rondpompt. Maar er komen wel afvvalstoffen in het lymfesysteem terecht. Je kunt je daarom letterlijk giftig gaan voelen als je te weinig beweegt. En daar komt nog bij dat stilzitten vaak binnen gebeurt en je met minder daglicht ook een vitamine D-gebrek opbouwt en je bezocht wordt door de bijbehorende depressieve gedachten.
Toch zet ik vraagtekenes bij de mythe dat veel of intensief sporten zo goed voor je is.
Ik kom dadelijk op het ademhalen tijdens het sporten, maar ik wil eerst nog graag iets kwijrt over het gesprek dat ik met een arts had over sporten. Ik vroeg haar hoe ze aankeek tegen de enorme hoeveelheid sportblessures die jaarlijks weer mensen voor een langere periode of zelfs permanant minder mobiel maken. Een op de tien sporters krijgt jaarlijks namelijk een blessure. Zij stelde dat er te weinig aandacht is voor het welbevinden van het lichaam. Ze zei dat het effect van blessures op de langere termijn het voordeel van het sporten teniet kan doen, omdat beperktheid in beweging door een blessure nu juist nadelig is voor het lichaam. Elke sport heeft zo haar eigen typische blessures. Onderzoek van de universiteit van Glasgow wees uit dat voetballers een vergrootte kans op dementie hebben, met name door het koppen van ballen. Bij de verdedigende spelers die vaker lange afstandballen koppen was die kans zelfs vijf keer zo groot. Bij boksen speelt hetzelfde probleem. Het punt dat ik wil maken is dat bewegen van levensbelang is, maar verstandig omgaan met je lichaam ook. En het is de kunst daar een goed evenwicht in te vinden. Het lastige bij teamsporten is dat de sociale druk om mee te blijven doen en de druk van presteren er nog bijkomt. Je gaat dan minder makkelijk zeggen, ik doe vandaag niet mee of ik doe wel mee, maar doe het rustig aan, want mijn lichaam heeft nu rust nodig. Tijdens een ongesteldheid bijvoorbeeld zou at een normale gang van zaken moeten zijn. Een keertje over je grenzen gaan is niet erg, maar als er wordt gedacht dat je alleeen maar beter wordt als je je grenzen verlegt, dan komt kom je in de gevarenzone van overbelasting. Bij topsporters ligt dat ietsje anders, dat zijn door natuurlijke sellectie vaak al een soort van supermensen en er wordt alle tijd moeite en geld ingestoken om ze zo vitaal mogelijk te houden en genoeg tijd aan herstel te besteden. Al die luxe hebben subtoppers niet.
Maar ook gewone mensen kunnen heftige gevolgen ondervinden door sportblessures. Ik sprak een man die zijn transportbedrijfje moest opgeven omdat hij door een voetbalblessure teveel last van zijn knie had gekregen.
Mijn advies als adem en stresscoach is om vooral eigenwijs te zijn, dat wil zeggen je wijs te gedragen naar je lichaam en de ruimte te nemen die het nodig heeft om zich aan te passen aan de vereiste beweging, en genoeg te herstellen van inspanning. Maar vooral ook lekker te genieten van het bewegen of de sport die je graag doet, het moet geen dwang en gedril worden. Ik heb zelf de gezondheidsapps die mijn stappen en andere sportactiviteiten bijhielden er weer afgegooid toen ik eens halverwege een fietstocht ontdekte dat ik mijn smartwatch niet om had en ik daar boos om werd. Ik betrapte mezelf op de gedachte dat ik dit rondje voor niets reed omdat het niet geregistreerd werd en wilde al bijna omdraaien. Toen ik me dat realiseerde begon ik te lachen om mezelf en besloot prompt deze gekkigheid te staken. Ik ga toch zeker niet bewegen voor statistieken en metertjes? We koomen dadelijk nog terug op plezier hebben in het bewegen of sporten maar eerst nog even een ander dingetje. Nou zeg maar ding. Namelijk het ademhalen. Als ik zou zeggen dat het het beste is om door de neus in en uit te ademen ga je waarschijnlijk protesteren. Dat gaat helemaal niet als ik aan het sporten ben. Dat kan zo zijn. Als de neusademhaling slecht gaat of helemaal niet, is dat een teken dat je ademhaling niet op orde is. Ik heb sporters en onder hen ook professionele topsporters mogen begeleiden die zich uiteindelijk weer konden inspannen zonder buiten adem te raken en dus ook door de neus in en uit konden blijven ademen, zelfs tijdens een langere sprint of langdurige intensieve beweging. Als je dat kan betekent het dat je veel meer zuurstof opneemt in de cellen van de spieren dan bij mondademhaling en je hersteltijd na het sporten is ook aanzienlijk korter is. Beluister als je hierover meer wil weten de aflevering ‘wat is belangrijker dan ademhalen’.
Door je neus in- en uitademen lukt niet als je ademvolume te groot is. Je ademvolume is het aantal liters dat je in rust ademt. Dat is heel wat anders dan je longvolume dat aangeeft hoeveel liters lucht er in je longen passen. Ik werd eens bezocht door een topsporter met een gigantisch longvolume die superverbaasd was dat zijn ademhaling zo slecht was. Na de training ademde hij aanzienlijk minder en kon veel beter presteren. Hij beoefende martial art en zei dat zijn reactievermogen nog verder verbetert was (geen sporter zal zeggen dat het daarvoor niet goed genoeg was natuurlijk). Dat hij sneller kon reageren komt ook omdat in de training gewerkt wordt aan mentale ontspanning. Dat betekent dat je alert bent op een veel fysiekere manier en niet wordt afgeleid door gedachten of emoties uit het verleden, al is dat verleden nog maar pas geleden, zoals vlak na het incasseren van klappen of een tennisser die een game of een set heeft verlien. Het is mooi als je je dan goed kan herpakken. Het is niet erg mijn ding martial art, maar ik vind het wel mooi als je ziet hoe prestaties ook in de sport verbeteren als de ademhaling verbetert door een klein ademvolume en er een grotere mentale ontspanining is. De inmiddels gestoptre tennisser Roger Federer was overigens een meester in mentale ontspanning en hij had ook een supergoede ademhaling. Je kon hem niet op mondademhaling betrappen. Hij kon even de draad kwijt zijn en een paar sets verliezen en dan toch heel consistent terugkomen en de partij toch naar zich toetrekken. Dat is niet alleen fysieke, maar ook mentale kracht.
Dan nog een ander aspect dat ik essentieel vind bij sporten, maar wat weleens wordt vergeten. Ik vind het fin iemand te zien lopen die er plezier aan heeft te bewegen, maar ik zie ook weleens hardlopers waarbij ik denk, wat doe je jezelf allemaal aan? Het gezicht staat op onweer, het lijf wil niet mee…het is een strijd… En dat is niet handig, want we hebben namelijk ook te maken met ons zenuwstelsel. De gezondheid daarvan krijgt nog maar enkele jaren meer aandacht. Gelukkig was er Steven Porges die de polyvagaaltheorie heeft beschreven. Het wordt door de inzichten uit de polyvagaaltheorie steeds duidelijker dat we onszelf onderuit halen als we te weinig blij zijn en te weinig vreugde beleven aan wat we doen. Je zou blij zijn best een vak op school mogen maken. De ‘blij sporten’ lijkt me een betere eerste standaard dan succesvol sporten, wat nu de norm is en… waardoor wat mindere goden zich niet blij voelen omdat ze niet goed mee kunnen komen. Ik zeg, blijheid eerst succes later!
De onderstaande lijst laat klachten zien die samenhangen met chronische hyperventilatie en stress. Bij ons pak je beiden aan. Wanneer je de lijst hebt ingevuld en opgestuurd, bellen we je op voor een vrijblijvende kennismaking. Over het algemeen kun je bij ons op korte termijn aan de slag. We begeleiden ook online, fijn als je niet wil of kan reizen en net zo succesvol!