Ademvolume is belangrijler dan longvolume!

De ademspieren trainen en je longvolume vergroten klinkt logisch, maar in werkelijkheid berust het op een paar hardnekkige misverstanden. Het is goed te weten hoe het wel zit, zodat je verstandig met je ademhaling en je lijf kunt omgaan.

Even lekker in de sportschool de ademspieren trainen zodat je meer zuurstof kunt opnemen en harder kunt lopen. Of een adem apparaat dat de middenrifspier sterker maakt. Huh? Is de middenrifspier te slap? En meer zuurstof opnemen, kan dat eigenlijk wel? En heb je daar getrainde ademspieren voor nodig? Ach, we hebben er niets over geleerd op school, dus ze kunnen ons alles wijsmaken, toch?

En daar zwaaien de gewichten en zuchten en steunen we tijdens de push-ups. Prima hoor, lekker bewegen. Maar handig om wat meer te weten over de ademhaling zodat je niet het paard achter de wagen spant.

Laten we eens beginnen bij dat middenrif. Mensen met een ongezonde ademhaling kunnen het gevoel hebben dat hun middenrif niet goed werkt, er kan zelfs snel kramp optreden. Je kunt niet lekker meer doorademen. Dat moet niet goed zijn, want dan neem je minder zuurstof op toch?

Nee, dat zit anders. Ons lichaam regelt het zo dat je altijd voldoende zuurstof in je bloed hebt. Zuurstof is van levensbelang dus het zou niet handig zijn als het lichaam afhankelijk was van de sterkte  van bepaalde spieren of afhankelijk was van hoeveel jij ging trainen om je ademspieren op orde te houden. Met een saturatiemeter meet je de zuurstof in je bloed en die is tegen de 100 procent. Er kan niet meer bij. ‘Kan er nooit meer bij?” Nee, nooit. Ja…tenzij je heel ziek bent of je longen zwaar beschadigd zijn of als heel lang stopt met ademen zoals bij een slaapapneu. Je krijgt ook te weinig zuurstof als je als een dolle veel in en uit gaat ademen zonder te bewegen, maar daar komen we straks op.

Als je al genoeg zuurstof in het bloed hebt, waarom denken mensen dan toch dat de ademspieren getraind moeten worden? Nou, op de eerste plaats dus vanwege het feit dat onbekend is dat je bloed al verzadigd is met zuurstof onder normale omstandigheden. En ook dat de spieren verkrampt kunnen voelen en niet goed lijken te functioneren. De reden van die verkramping zou zomaar kunnen zijn dat we teveel ademen. Kan dat? Ja, dat kan. In deze podcast spreken we vaak over het verband tussen ademhaling en stress. Aanhoudende stress is een reden dat we meer gaan ademen, en in de aflevering over het ademhalingscentrum kom je te weten dat de hoeveelheid zuurstof die er dan aan de lichaamscellen wordt afgegeven lager wordt. Kortgezegd komt het erop neer dat stress het ademvolume vergroot waardoor we meer koolzuur wegblazen, terwijl die koolzuur er nu juist voor zorgt dat we de zuurstof uit het bloed afgeven aan de lichaamscellen. Ben je er nog? Het zit gewoon allemaal een beetje anders dan we in ons collectieve bewustzijn hebben opgeslagen. Vandaar ook deze podcast, het is nodig om de complexe achtergrond van ons lichaam meer naar voren te brengen, zodat we verstandig ermee om kunnen gaan. Want als we tijdens het sporten of welke manier bewegen dan ook over onze grenzen gaan om de ademhalingspieren te versterken en meer zuurstof op te kunnen nemen, kan het weleens zijn dat we het tegenovergestelde bereiken. Veel mensen trainen of sporten met een te groot ademvolume, vaak ook met de mond open. Wat er dan gebeurt is dat er meer koolzuur wordt weggeblazen dan het lichaam aanmaakt door de suikerverbranding in de cellen. En minder koolzuur in het bloed betekent een slechtere zuurstofafgifte aan de cellen. En ja, die gaan daardoor verkrampen., Want als cellen minder zuurstof krijgen gaan ze over op melkzuurverbranding, een heel inefficiënte manier van suikerverbranding die je vooral moe maakt. Bij langdurig intensief sporten is het verstandig dat te doen met een gezond klein ademvolume. En daar heeft een groot longvolume niets mee te maken.

Ik ga het met een ander voorbeeld proberen te verduidelijken. Ik hield een presentatie over ademhaling en probeerde het lastige onderwerp uit te leggen dat als je minder ademt je ademhalingscentrum is ingesteld op minder ademen je daardoor meer zuurstof opneemt. Lastig omdat het collectief bewustzijn een verkeerde opvatting opgeslagen heeft, namelijk dat als je meer ademt je meer zuurstof opneemt, waarom wordt je anders benauwd als je onder water gaat zwemmen, dat komt toch zeker door zuurstofgebrek? Dat is de halve waarheid, ik heb het daar in een andere aflevering uitgebreider over.  In deze lezing zat een oudere meneer. Ik ontdekte hem pas tijdens de ademtest die ik bij zo’n presentatie deed om de gezondheid van de ademhaling te meten. Op ademwijzer.nl kun je die test ook doen. De meeste mensen waren na zo’n 20 seconden al weer gaan ademen, maar deze meneer zat bij een minuut nog steeds met zijn neus dicht. Toen ik na afloop naar hem toeging zei hij in verwarring te zijn over de presentatie. ‘Volgens u zou ik een goede ademhaling moeten hebben|” zei hij. Ik zei: “Ja, dat moet wel, u kunt wel een minuut uw ademhaling stoppen en dan nog redelijk makkelijk verder ademen zonder buiten adem te zijn”.  Hij twijfelde even over zijn woorden, hij wilde niet onbeleefd klinken, maar het kwam erop neer dat hij me niet echt geloofde. ‘Het kan niet waar zijn dat ik een gezonde ademhaling heb’, legde hij uit, “want ik heb maar 1 long”.  Van mensen die hem kenden hoorde ik dat hij supergezond was en dagelijks in de moestuin te vinden was. En kijk, deze meneer bewijst nu precies waar het om gaat. Je kunt supergezond zijn en een supergezonde ademhaling hebben met maar 1 long. Zijn longvolume is maar de helft van wat het was, maar zijn ademvolume was super. Natuurlijk zal de aanvoer van zuurstof met maar 1 long bij heel grote inspanning wellicht wat eerder tegen haar grenzen lopen en zal hij niet in de zevende versnelling de Mont Ventoux oprijden, maar wie zegt dat dat nodig is om gezond te zijn?

En dan hebben we het nog niet eens gehad over het feit dat je je longvolume niet kunt vergroten. Er komen niet ineens meer longblaasjes bij als je de ademhaling zou trainen. En als gezegd heeft het weinig zin om steviger te ademen, want er is al genoeg zuurstof in je bloed. Maar het is toch goed om die vieze koolzuur weg te werken, dat is een afvalstof toch? Ook dat is helaas niet een juiste opvatting over koolzuur. We linken aan de zure geur al snel negatieve eigenschappen, terwijl koolzuur een gouden stofje is dat zuurstof helpt opnemen in de cellen van je lichaam.

Het is dus goed om het ademvolume op orde te hebben zodat we maximaal zuurstof opnemen. Als we dat doen gaan ook de spieren beter functioneren die verkrampt aanvoelen. Die krijgen meer zuurstof. En dan kun je nu begrijpen dat als je heftig gaat trainen om de ademspieren sterker te maken, je weleens het paard achter de wagen kunt spannen, want heftig trainen, zeker met een te groot ademvolume, vermindert de zuurstofopname en werkt nu juist verkramping in de hand.

Ik weet het, het is ingewikkeld. Maar  mijn missie is om de ingewikkeldheid van het lichaam naar voren te brengen, zodat we minder snel verdwalen in quick-fixes en apparaten die ons zeggen te helpen, terwijl de werkelijkheid toch echt even wat ingewikkelder is en soms zelfs 180 graden anders dan we denken.

Dank voor je aandacht! Check je ademvolume eens met de ademtest op ademwijzer.nl

Ik tref je graag weer in een andere aflevering.